Allicht schrijft men de asperge eigenschappen toe die de liefde bevorderen. Max de Roche beweert in The foods of love (1990): “de asperge wekt zonder twijfel Venus”. Hij geeft een beproefd recept van ene Sjeik Umar Ibn Mohammed Al Nefzawi door. Om het volle profijt ervan te hebben zou je ze klaar moeten maken met in schapevet gebakken eierdooier, kamelenmelk en honing. Als het zo moet, houd ik het liever wat bedaarder. Met traditionele boterjus, gekookt ei en ham.
Wat er ook waar moge zijn van die verhalen over de stimulerende werking van asperges, het staat buiten kijf dat ze een sterke invloed hebben op de urinewegen. En dan de manier waarop men ze lang behoorde te eten: met de hand, als wilde men het bleke lid nog even onzedelijk betasten alvorens het kopje eraf te bijten. De vork mocht hoogstens dienen om de slappe stengel te ondersteunen. Deftige lieden hadden een verguld ‘snaveltje’ om de asperge bij het uiteinde aan te vatten. Die onzin is voorbij. Tegenwoordig mag je goed gekookte asperges (er bestaan speciale hoge pannetjes voor) gewoon met mes en vork te eten.
Over de herkomst van de asperge weten we weinig. Maar deze ‘Koningin der Groenten’ met haar mysterieuze smaak heeft zeer tot de verbeelding gesproken. Ze zou al zijn voorgekomen in het oude Egypte. Helaas werd een bosje papyrusriet aangezien voor asperges.1
De vreemde naam is Grieks en komt van ‘a-sparagos’ (niet uitgebot). Het werkwoord ‘spargao’ wil zeggen ‘op springen staan van knoppen’. Ze waren er dol op, de oude Grieken. Maar het is onwaarschijnlijk dat ze asperges bedoelden met dat woord, want het kon staan voor allerlei uitspruitsels2. In elk geval groeiden ze in het wild, zoals nog steeds in het hele Zuiden van Europa, waar het zoeken ervan een sport is. Dat zijn dan wel de bovengrondse groene, die tegenwoordig ook gekweekt worden.
De Romeinen – maar dan zijn we al een stukje verder in de geschiedenis – hebben ze wel geteeld3. Misschien dat ze dat hadden geleerd van de Carthagers, want feit is dat in Noord-Afrika indertijd grote gekweekte asperges zijn gerapporteerd. Bovendien wist Keizer Augustus (alweer volgens de overlevering!) kennelijk hoe ze het best konden worden klaargemaakt. Aan hem wordt de uitdrukking toegeschreven: ‘vlugger dan je asperges kookt’ (maar ook dat is niet zeker al staat de staande uitdrukking vast).
Huidige recepten ervoor vindt op deze site o.a. onder: Asperges in dragonsaus, Asperges met kabeljauw, Asperges met walnotensaus en viooltjes, Asperges op z’n Hollands, Halloumi-sticks met groene asperges, Eendeborst met groene asperges, Groene asperges in gerookte zalm, Platbrood met asperges, Flensjes met asperges.
1) William J. Darby e.a., Food the gift of Osiris, London/New York/San Francisco, 1977 pp. 668-669: geen hieroglief voor het woord. Wel bewijs dat asperges er pas groeiden na Christus.
2) Liddell-Scott, A Greek-English Lexicon. Oxford, 1968 sv. spargao ‘To be full to bursting, swell, be ripe’, also for plants. sv. asparagos/ asfaragos “1.stone sperage, asparagus acutifolius; the edible shoots thereof. 2. the shoots of other plants. Mischien van Perzische oorsprong? Andrew Dalby, Food in the Ancient World from A to Z, London/New York, 2003 p.31 s.v. Asparagos ” there is no evidence that asparagus was cultivated in classical Greece. Galenus (129-210): De Alimentorum fac. 11, 58.
3) Andrew Dalby: The earliest description of how asparagus was grown is found in an appendix to Cato’s textbook On farming (ca 200 v.C.). Zie ook: J.André, L’Alimentation et la Cuisine à Rome, Paris, 1981 p. 22-23 en Alan Davidson, The Oxford Companion to Food, Oxford 1999 p. 37/38
